YAŞAMIMIZDAKİ BAĞLANTI EKSİKLİĞİNİN BİR SONUCU – TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI

Yaşamımızın önemli bir yerini dolduran teknoloji, yararları olduğu kadar zararlarını da beraberinde getiriyor. Yetişkinlerin saatlerce meşgul olduğu cep telefonu, bilgisayar, tablet, televizyon, elektronik oyunlar  sadece yetişkinler için değil çocuklar için de büyük problemler oluşturuyor.

TTNET’in araştırmasına göre ; Türkiye’deki 30 milyon internet kullanıcısının yüzde 59’u erkek, yüzde 41’i kadın. Kullanıcıların yüzde 77.8’i, sosyal paylaşım sitelerinde gezinmek ve sohbet etmek , yüzde 54.5’i ise araştırma yapmak, yüzde 38.1’i e-posta kontrol etmek  için interneti kullanıyor.

 

Teknoloji Bağımlılığı Öncelikle Bir Bağlantı Sorunudur!

Günümüzde  ailelerin çoğunda, 2 yaşındaki çocuktan tutun ailenin en büyük üyesine, ebeveynlerine kadar herkesin elinde telefon, tablet… Çocuklar oyun çağı denilen oyun dönemindeyken, bırakın oyun oynamayı gerçek hayattan kopacak şekilde telefonlara dalmış bir şekilde hipnotize olmaktadırlar.

Ellerinden telefonu almaya kalkıştığınızda ise bu hiç kolay olmamakta çünkü dünyaları başına yıkılmışçasına son ses bağırıp hatta saldırganca davranışlar sergilemektedirler. Çocuklar böyle ama peki aynı ailenin içinde ebevenylerin durumu nasıl? Çocuklardan pek de farkları yok. Baba işten gelir, zaten ailesiyle vakit geçirmek için kısa bir zamanı vardır bu vakit ise çoğunlukla ya televizyon karşısında ya da telefon, bilgisayar karşısında geçer. 

Teknoloji bağımlılığı dahil tüm bağımlılıklar, çoğunlukla kişinin yaşamındaki sosyal bağların zayıf olmasından ve travmalardan kaynaklanmaktadır. Artık çoğunlukla, TV, tablet ve telefon gibi teknolojik aletler aracılığıyla ihmal edilen çocuklarla karşılaşıyoruz. Bu da bir çeşit ihmaldir, çocuk TV izlerken birçok tepki verir konuşur, hareketler yapar ama karşılık alamaz. TV karşısında çocuklar, tıpkı annesine ya da babasına sürekli bir şeyler söyleyip yanıt alamayan çocuğun yaşadıklarını yaşar. İhmal de çocuklar için önemli bir travmadır ve sonucunda birçok farklı sorun ortaya çıkabilir. 

 

Teknoloji Bağımlılığı Nedir?

Teknolojinin günümüzde bizlere getirdiği pek çok faydası vardır. Fakat kişinin teknolojiyi kullanması gerektiğinden fazla ve ölçüsüz kullanması pek çok soruna sebep olur. Teknoloji bağımlılığı, diğer bağımlılık türlerinde olduğu gibi bağımlılık geliştirilen maddeye burada ise “teknolojik ürünlere” ulaşamadığında  yaşadığı yoksunluk durumudur.

 

Teknoloji Bağımlılığının Belirtileri

• Sadece birkaç dakika bakacağım denilmesine rağmen saatlerce zaman harcamak.
• Çok uzun süre bilgisayar kullanımından dolayı çeşitli fiziksel rahatsızlıklardan yakınmak.
• Teknolojik ürünlerle çok fazla vakit geçirilmesine rağmen etraftakilere sanki hiç zaman harcamıyormuş gibi yalanlar söylemek.
• İnsanlarla internet ,telefon üzerinden konuşmayı, yüz yüze görüşmeye tercih etmek.
• İnternette vakit geçirmek için yemek yemekten, arkadaşlarla buluşmaktan, sorumlulukları yerine getirmekten fazlasıyla fedakarlık yapmak.
• Televizyon, bilgisayar, telefon vs başındayken bir yandan büyük haz duyarken bir yandan da suçluluk hissetmek.Bu iki duyguyu sürekli olarak yaşamak ama aynı zamanda da çok fazla zaman harcamaktan kendini alamamak.
• Bilgisayar, telefondan uzak kalındığında çok sinirli, öfkeli, gergin ve sanki boşluktaymış gibi hissetmek.
• Bilgisayarda oyalanırken uykusundan feragat edecek kadar gece geç saatlere kadar uyanık kalmak.

 

Teknoloji Bağımlılığının Neden Olduğu Sorunlar

Kişi teknolojik aracı kullanmadığı zaman psikolojik olarak kendisini güçsüz, çaresiz, kaygılı, sinirli ve stresli hisseder. Fiziksel olarak da baş ağrısı, terleme ve uykusuzluk hissedebilir. Gözlerde yanma, boyun kaslarında sertleşme, beden duruşunda bozukluk, elde uyuşukluk, halsizlik görülebilir. 

 

Teknoloji Bağımlılığıyla İlgili Öneriler

• Teknoloji bağımlılığı söz konusuysa, yaşamınızdaki sosyal bağların eksikliğini öncelikle düşünmeli ve bu konuda bir şeyleri değiştirmeye yönelik adımlar atmalısınız. Yakın ilişki – aşk , arkadaş ilişkiler, aile ve akraba ilişkileri şeklinde bunu 3 ana başlıkta toplayabiliriz. Yaşamınızdaki hangi sosyal alanlarda eksiklik ya da bozukluk olduğunu düşünüyorsanız o alanda adımlar atmanız her şeyi daha da kolaylaştıracaktır. Daha fazla arkadaş etkinlikleri ve sosyal bağlarınızın kuvvetlendirilmesi çok önemlidir.
• Teknoloji bağımlılığı bir neden değil, sonuçtur. Sosyal bağların eksikliği ya da bozukluğu gibi bir nedene dayalı olabilecekken, bazı travmalarınızdan dolayı da teknoloji bağımlılığı yaşıyor olabilirsiniz. Bu olaylarla ilgili farkındalığınızı arttırmanız ve önceden
• Kendinize Zaman Ayırın. Mutlaka bir hobi edinin. Hobi, yapmaktan keyif aldığınız ve yalnızca kendiniz için yaptığını etkinliklere verilen addır.
• Spor yapın. Spor daha iyi hissetmenizi sağlayacağı için sosyal bağlarınızı da daha kolay kuvvetlendirmenizi sağlayacaktır.
• Psikolojik destek almaktan çekinmeyin. Yukarıdaki önerilerimize de uygulamakta güçlük çekiyorsanız ve tek başınıza durumu kontrol altına alamadığınızı farkediyorsanız bir psikolog ya da psikolojik danışmandan psikolojik destek almanız yararınıza olacaktır. Özellikle EMDR eğitimi olan bir psikolog ya da psikolojik danışmandan destek almanız çok daha iyi olacaktır. EMDR terapisi ile bağımlılığa neden olan bizi derinden etkileyen geçmiş kötü anılarımız çalışılarak, rahatsız etmeyen sıradan olaylara dönüştürülmektedir. 

 

Fatih UĞUR
Klinik Psikolog Psikolojik Danışman – Aile Danışmanı